Democratie0513.nl > Monitoren democratisering > Aldeboarn

Aldeboarn ligt ten noorden van Heerenveen en heeft ongeveer 1545 inwoners. De inwoners van Aldeboarn kregen een stem in de keuze voor een duurzame bestemming voor het oude en karakteristieke pand ‘Het Medium’. 81 inwoners hebben gestemd en gekozen voor één van de drie gepresenteerde plannen.

Onderstaande uitkomsten van het onderzoek zijn gebaseerd op:

  • Gesprekken met deelnemers aan de bijeenkomst
  • Gesprek met betrokken ambtenaar
  • Observatie van de bijeenkomst (het stemmen) van 5 juli 2019
  • Folders en webpagina gemeente en plaatselijk belang

Inclusie

We kunnen spreken van Inclusie als de groep deelnemers representatief is voor het dorp Aldeboarn of voor het vraagstuk (bestemming voor het pand).

Alle inwoners van het dorp zijn uitgenodigd, via een brief, om te komen stemmen. Plaatselijk belang heeft via verschillende kanalen aandacht gehad voor het stemmen op de plannen. Huis aan huis kranten en folders zijn verspreid aan alle inwoners.

Er waren ongeveer 100 mensen aanwezig op de bijeenkomst op 5 juli 2019. De zaal zat bomvol, er konden geen stoelen meer bij en daarom zaten mensen in de vensterbanken of moesten ze staan. Alleen inwoners van Aldeboarn mochten stemmen en 81 deelnemers hebben meegedaan aan het stemmen. De deelnemers waren een diverse groep inwoners. Het viel op dat ook de groep jongeren was vertegenwoordigd.

Conclusie Inclusie

Er is sprake van inclusie. De groep deelnemers is representatief voor het dorp en het vraagstuk nieuwe bestemming voor een pand.

Burgerschap

Je kunt spreken van de aanwezigheid van Burgerschap als de deelnemers tevreden zijn met het proces, initiatieven nemen en als ze bereid zijn om nogmaals te participeren. Deelnemers hebben ook verteld waarom ze wilden meedoen.

Uit de korte interviews en de sfeer van de bijeenkomst bleek dat de deelnemers het leuk vonden om mee te doen aan het stemmen. De deelnemers hebben een geschiedenis (betrokkenheid) met het pand. Bijvoorbeeld omdat er jarenlang jongerenactiviteiten hebben plaatsgevonden of omdat het lang geleden een (kleuter)schooltje was. Deelnemers waren vooral nieuwsgierig naar de bestemming van het pand. Een aantal deelnemers hadden ook hoop op een bestemming die hen zou passen (goedkope woningen voor jongeren of een pand met activiteiten voor jongeren).

Conclusie Burgerschap

Er is geen sprake van Burgerschap. Deelnemers zijn niet herkend als maatschappelijk actieve inwoners. Ze zijn niet actiever of meer betrokken inwoners geworden na deelname aan het proces.

Deliberatie

Je kunt spreken van de aanwezigheid van deliberatie als in een debat de deelnemers naar elkaar luisteren en standpunten uit kunnen wisselen. Ze moeten bereid zijn om overtuigd te worden door de ander met rationele argumentatie. Dit vraagt van de deelnemers dat zij rationeel en open kunnen delibereren. Zij moeten daarnaast in staat en bereid zijn om hun mening aan te passen en oog te hebben voor het maatschappelijke belang.

De deelnemers hebben kunnen luisteren naar de presentatie van drie plannen. In de pauze hebben deelnemers informeel met elkaar gepraat over de plannen, tijdens een kop koffie of thee. Er was een gemoedelijke sfeer met geanimeerde gesprekken. In de opdracht van de gemeente stond beschreven dat het plan moet bijdragen aan de leefbaarheid en duurzaamheid van het dorp. De deelnemers maakten een persoonlijk afweging. Een gezamenlijke afweging of het maken van keuzes is hier niet relevant.

Conclusie Deliberatie

Er is geen sprake van Deliberatie. De deelnemers hebben naar de presentaties geluisterd en er ontstonden gemoedelijke gesprekken over de presentaties. De mening van de ander hoefde niet gerespecteerd te worden en een gezamenlijke afweging maken was niet nodig.

Invloed

Er is sprake van de aanwezigheid van de democratische waarde invloed als er geluisterd is naar de ideeën van de inwoners, als deze ideeën opgenomen zijn in de plannen en als er een zichtbare verandering in beleid of uitvoering heeft plaatsgevonden.

De 81 deelnemers hebben hun stem mogen uitbrengen op het beste plan (als bestemming voor ‘het medium’) voor hun dorp. Dit plan is gekozen door de deelnemers en wordt binnenkort zo uitgevoerd door de winnaars van het plan.

Conclusie Invloed

Er is sprake van Invloed. Deelnemers hebben gelegenheid gehad om direct hun stem te geven op het plan met hun voorkeur.

Legitimiteit

Als er sprake is van een sterk vertrouwen en een sterke acceptatie (van het plan) en tevredenheid (met de uitvoering en opbrengst) dan kunnen we spreken van aanwezigheid van legitimiteit als democratische waarde.

Er hing een gemoedelijke en ontspannen sfeer. De deelnemers oogden zeer tevreden en er kwam geen protest of gezucht uit de zaal. Deelnemers hebben een keuze gemaakt voor een plan. Een aantal deelnemers had gehoopt op een plan met een andere inhoud maar was tevreden met de uitvoering en opbrengst.

Conclusie Legitimiteit

Er is sprake van Legitimiteit. Alle deelnemers zijn overwegend positief over het plan en het proces. Er is vertrouwen dat het plan uitgevoerd gaat worden. De deelnemers zijn tevreden over het proces.

Transparantie

Er is sprake van de aanwezigheid van de democratische waarde Transparantie als informatie helder en duidelijk is gedeeld en als er duidelijkheid is over rollen en taken.

Het proces van besluitvorming is uitgelegd in de folders, de brieven en de website. Het proces is tijdens de bijeenkomst nog eens uitgelegd, ook de wijze waarop de jury heeft gekozen voor de drie plannen. Uit de zaal zijn een paar vragen gekomen waarop een antwoord is gegeven. De deelnemers begrepen de bedoeling en hebben op een overzichtelijk formulier hun stem geven.

Tijdens de bijeenkomst is verteld wie de betrokkenen zijn en welke rollen zij hadden. Elke spreker heeft zich voorgesteld en zijn rol in het proces uitgelegd.

Conclusie Transparantie

Er is sprake van Transparantie. Alle deelnemers hebben de processtappen en de stemprocedure gehoord en begrepen.

Efficiëntie

Er is sprake van efficiëntie als de werkgroep leden het idee hebben dat er balans bestaat tussen de inzet van tijd en de opbrengsten.

De deelnemers zijn één avond naar een bijeenkomst geweest waar zij luisterden naar plannen en mochten stemmen op een plan. Er is niet gevraagd aan (alle) deelnemers of zij de tijdsinzet te veel vonden. Uit de observatie lijkt de tijdsinzet prima. Er zijn geen klachten gekomen, deelnemers zijn niet eerder naar huis gegaan. Bij het verlaten van het pand keken de deelnemers tevreden en ontspannen.

Conclusie Efficiëntie

Er is sprake van Efficiëntie, de deelnemers vonden dat er een goede balans bestond uit de inzet van tijd en de opbrengsten.

Analyse Aldeboarn

Een eenvoudige stemming over een eenvoudig concreet onderwerp (wat wordt de bestemming van een pand) lijkt een goede formule voor een korte maar goede samenwerking tussen inwoners en gemeente. De zaal van een karakteristiek pand in Aldeboarn zat tot de nok toe vol met een diverse, representatieve groep inwoners van het dorp. De inwoners wisten precies waar ze aan toe waren, hebben direct hun invloed kunnen uitoefenen, hebben slechts drie uren van hun tijd besteedt aan een nieuwe beleving en ze gingen tevreden naar huis. Het is voordelig om processen eenvoudig en gemakkelijk in te richten waarbij de benodigde mate van invloed goed af te stemmen is op het vraagstuk. Wanneer inwoners slechts kort verbonden zijn en kort samenwerken dan is er weinig te zeggen over Burgerschap.

Lees verder over:

X