Akkrum

Uitkomsten Akkrum

Onderstaande uitkomsten van het onderzoek zijn gebaseerd op:

• Gesprekken met 4 respondenten: waarvan 2 werkgroepleden, 1 adviseur en 1 ambtenaar
• Observatie van bijeenkomst van 3 juni 2019
• Mailverkeer tussen gemeente en werkgroep
• Website plaatselijk belang: http://www.akkrum-nes.nl/nw-31320-7-3681364/nieuws/herinrichting_tsjerkebleek.html

Inclusie

We kunnen spreken van Inclusie als de groep deelnemers representatief zijn voor het dorp Akkrum of voor het vraagstuk (de herinrichting van de hoofdstraat Tsjerkebleek).

De wijze van uitnodigen begon met het uitnodigen van een specifieke groep, de omwonenden van de straat Tsjerkebleek, ondernemers en plaatselijk belang. Respondenten geven aan dat hierdoor andere inwoners zijn uitgesloten van deelname aan de werkgroep. Eén respondent geeft aan dat vrouwen in eerste instantie waren ondervertegenwoordigd. Dat is nu gelijk verdeeld. De werkgroep bestaat uit ongeveer 12 leden die vertegenwoordigers zijn voor bepaalde belangengroepen in het dorp: inwoners, ondernemers, kerk, etc. De werkgroep bepaalt de wijze van uitnodigen en de regels voor het wel of niet mee kunnen doen in de werkgroep. Nieuwe leden worden niet toegelaten maar inwoners mogen wel bij een vergadering aansluiten om hun mening te geven.

Burgerschap

Je kunt spreken van de aanwezigheid van Burgerschap als de deelnemers tevreden zijn met het proces, initiatieven nemen en als ze bereid zijn om nogmaals te participeren. Deelnemers hebben ook verteld waarom ze wilden meedoen.

De respondenten zijn beide lid van plaatselijk belang en actief als vrijwilliger. De leden van de werkgroep zitten als vertegenwoordiger lid. Zij vertegenwoordigen de kerk, winkeliers, ondernemers en inwoners van omliggende straten.

Deliberatie

Je kunt spreken van de aanwezigheid van deliberatie als in een debat de deelnemers naar elkaar luisteren en standpunten uit kunnen wisselen. Ze moeten bereid zijn om overtuigd te worden door de ander met rationele argumentatie. Dit vraagt van de deelnemers dat zij rationeel en open kunnen delibereren. Zij moeten daarnaast in staat en bereid zijn om hun mening aan te passen en oog te hebben voor het maatschappelijke belang.

Deelnemers geven aan dat er naar elkaar geluisterd wordt en dat er tegelijkertijd stevige discussies zijn. Er wordt naar argumenten geluisterd en op basis van argumenten en algemeen belang keuzes gemaakt. De deelnemers gaan door tot er consensus is bereikt en hebben tot nog toe geen deelnemers gehad die op een inhoudskeuze zijn afgehaakt. Door alle respondenten is genoemd dat zij het algemeen belang als richtlijn nemen voor de te maken keuzes.

Invloed

Er is sprake van de aanwezigheid van de democratische waarde invloed als er geluisterd is naar de ideeën van de inwoners, als deze ideeën opgenomen zijn in de plannen en als er een zichtbare verandering in beleid of uitvoering heeft plaatsgevonden.

In deze situatie geven de respondenten aan dat zij ervaren invloed te hebben op het plan. Zij geven ook aan dat zij verantwoordelijk zijn voor draagvlak vanuit het dorp en dat zij daar nog onvoldoende aandacht voor hebben. In het najaar van 2019 zullen zij daar aandacht voor hebben. De wijze van invloed, en de hoeveelheid invloed die inwoners van het dorp krijgen bepaalt de werkgroep.

Legitimiteit

Als er sprake is van een sterk vertrouwen en een sterke acceptatie (van het plan) en tevredenheid (met de uitvoering en opbrengst) dan kunnen we spreken van aanwezigheid van legitimiteit als democratische waarde.

De respondenten hebben de indruk dat de ambtenaren het plan accepteren en goed vinden. Het vertrouwen is groot dat het plan door zal gaan. Misschien niet in één keer en met enige wijzigingen. Er is ook twijfel omdat er nog onduidelijkheid is over voldoende financiën. De respondenten zijn in grote mate tevreden over het proces. Punten van aandacht over het proces staan beschreven bij Transparantie.

Transparantie

Er is sprake van de aanwezigheid van de democratische waarde Transparantie als informatie helder en duidelijk is gedeeld en als er duidelijkheid is over rollen en taken.

Quote deelnemer:
“Wij gingen naast de gemeente werken in plaats van met de gemeente, dat was fout. We hadden meer samen moeten werken.”

De respondenten waarderen het dat de gemeente de vrijheid en mogelijkheid geeft tot het maken van een plan. Zij geven ook aan dat de kaders voor het maken van een plan onduidelijk zijn in dit proces. Er zijn geen afspraken gemaakt over het budget en ook geen inhoudelijke kaders. Zodra het plan af is dan zal het plan ter goedkeuring neergelegd worden bij de gemeenteraad. De gemeente heeft als enige kader meegegeven dat het plan draagvlak moet hebben bij het gehele dorp.

Afspraken over de samenwerking en over het te verwachten resultaat worden gemist. Tijdens het proces ontstaat meer duidelijkheid over de kaders en over wie gaat over wat, in het proces. De respondenten nemen zelf ook verantwoordelijkheid voor het onvoldoende meenemen van de ambtenaren in de plannen. Zij geven aan dat ze tussentijds meer hadden willen en moeten afstemmen.

Efficiëntie

Er is sprake van efficiëntie als de werkgroep leden het idee hebben dat er balans bestaat tussen de inzet van tijd en de opbrengsten.

De respondenten vinden dat het gehele proces lang duurt. Daar zijn verschillende redenen voor, waaronder samenwerkingsproblemen. De respondenten hebben geen probleem met de tijdsinzet.

Analyse Akkrum

Er is in het proces Akkrum smal uitgenodigd (een kleine groep inwoners en plaatselijk belang) uitgenodigd door de gemeente. Daarna is de mogelijkheid om mee te doen in de werkgroep gesloten. Dit betekent dat niet alle inwoners van Akkrum de gelegenheid hebben gekregen om mee te doen in de werkgroep of bij te dragen, mee te denken, invloed te hebben. Dit is de werkgroep niet ontgaan. Na de zomer gaat de werkgroep de plannen delen met de rest van het dorp. De werkgroep heeft met de gemeente afgesproken dat zij draagvlak organiseren. Zonder draagvlak van het dorp krijgt het plan geen doorgang.

Je ziet dat wanneer een groep inwoners zich verdiepen in een onderwerp en wanneer zij samen besluiten moeten nemen, dat er meer sprake is van deliberatie. Zij wegen argumenten af en maken een keuze. Deze groep heeft besloten om dit op basis van consensus te doen.

Er is onduidelijkheid over andere kaders, zoals financiën maar ook tijdspad en rollen en taken zijn niet of onvoldoende gedefinieerd. Onduidelijke kaders zorgen vaak voor vertraging in de uitvoering van de plannen. Sommige keuzes moeten teruggedraaid worden en gesprekken moeten opnieuw gevoerd worden.

Een groep inwoners die zelf aan de slag gaat met het maken van plannen leert over wat er nodig is om te komen tot resultaten of om te komen tot een proces waar men tevreden over is. Een werkgroep met een opdracht heeft al snel de neiging om zich naar binnen te richten met de focus op de opdracht. Het risico is dan groot dat de omgeving vergeten wordt. De werkgroep Tsjerkebleek ondervond dat het nodig blijft om af te stemmen met ambtenaren én met andere inwoners. Deze afstemming is zeker nodig als de werkgroep zelf de regie neemt en met een extern adviseur plannen maakt. Een goede afstemming is nodig om elkaar ‘mee te nemen’ in de denkstappen en keuzes die gemaakt zijn. Er ligt anders een groot risico op afbreuk als de plannen niet door kunnen gaan omdat er geen begrip van ambtenaren of andere inwoners is voor de gemaakte keuzes. Het organiseren van draagvlak wordt gemakkelijk vergeten.

Lees verder over:

• de vergelijking tussen de verschillende processen
• het proces Mildam
• het proces Omgevingsvisie
• het proces G1000
• het proces De Greiden
• het proces Aldeboarn